(BTV) – Với hơn 1000 năm hiện diện trên vùng đất Việt, cột đá Chùa Dạm vẫn đứng vững và mang trong mình những bí ẩn kỳ diệu cần được khám phá. Nằm trên sườn núi Đại Lãm, còn được gọi là núi Dạm, Chùa Dạm là một công trình kiến trúc được xây dựng bởi vua Lý Nhân Tông vào năm 1086. Với tổng diện tích khoảng 8.400m2, ngôi chùa này là một trong những danh lam thời Lý với 99 gian bề thế.
Nội dung
Một tuyệt phẩm điêu khắc thời Lý
Mặc dù hầu hết các công trình kiến trúc cổ xưa của Chùa Dạm đã không còn tồn tại sau hàng trăm năm, nhưng cây cột đá vẫn tồn tại và là một trong những tác phẩm điêu khắc đặc sắc thời Lý – một giai đoạn nổi bật trong lịch sử nghệ thuật Việt Nam. Cột đá này được đặt ngoài khuôn viên chùa, cao khoảng 5m và có hình trụ tròn chạm nổi đôi rồng uốn lượn. Chất liệu làm cột trụ đỡ được chế tác từ đá sa thạch – một loại chất liệu chỉ phổ biến trong điêu khắc Chăm.
Một câu chuyện đầy bí ẩn
Cột đá Chùa Dạm mang trong mình nhiều câu hỏi chưa có lời giải đáp. Người ta đã đưa ra nhiều giả thuyết khác nhau để tìm hiểu ý nghĩa thực sự của cột đá này. Có người cho rằng, đó là cột cờ hoặc là cột đỡ của ngôi chùa xưa kia. Nhiều ý kiến còn cho rằng cột đá được tạo hình theo kiểu Linga – biểu tượng tôn giáo quan trọng trong Ấn Độ giáo. Còn lại, có những tranh luận xung quanh ý nghĩa của đôi rồng chạm trên đá, có người cho rằng đó là đôi rồng chầu ngọc, còn người khác cho rằng đó là biểu tượng của sự sinh sôi nảy nở.
Một di vật lịch sử đáng trân trọng
Với những câu hỏi chưa có lời giải đáp, cột đá Chùa Dạm vẫn là một điều bí ẩn và hấp dẫn đối với nhà nghiên cứu. Có nhiều đề xuất và tranh luận về nguồn gốc và ý nghĩa của cột đá này. Dù vậy, một điều chắc chắn là cột đá Chùa Dạm mang trong mình những giá trị lịch sử và nghệ thuật vô giá. Với những tác phẩm kiến trúc tuyệt đẹp mà cha ông để lại, cột đá Chùa Dạm xứng đáng được coi là một bảo vật quốc gia.
Văn Đức – Thu Huyền
