Chào mừng các bạn đến với bài viết này! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về tiểu thuyết văn học tuyệt vời mang tên “Tây Tiến”. Bài viết sẽ giúp các bạn nắm bắt nhanh chóng và dễ dàng nội dung của bài văn này trong sách giáo trình văn học lớp 12. Đồng thời, chúng ta cũng sẽ khám phá về tác giả, tác phẩm và cách soạn bài Tây Tiến. Hãy cùng nhau bắt đầu nhé!
Soạn bài Tây Tiến
Trước khi chúng ta đi vào vấn đề chính, hãy cùng nhau nghe bài giảng về “Tây Tiến” do cô giáo Nguyễn Ngọc Anh trình bày trên VietJack. Bài giảng sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về nội dung và ý nghĩa của bài văn này.
I. Tác giả & tác phẩm
- Tác giả
Quang Dũng (1921 – 1988), tên khai sinh là Bùi Đình Diệm, quê ở Đan Phượng, huyện Đan Phượng, tỉnh Hà Tây. Ông là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh và soạn nhạc. Nhưng Quang Dũng trước hết là một nhà thơ phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa – đặc biệt khi ông viết về người lính Tây Tiến và xứ Đoài (Sơn Tây) của mình. Năm 2001, ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
- Tác phẩm
“Tây Tiến” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Quang Dũng. Bài thơ này được sáng tác vào năm 1948 và được in trong tập “Mây đầu ô”. Nó thể hiện sâu sắc phong cách nghệ thuật của nhà thơ và mang đậm những ký ức và nỗi nhớ về núi rừng và đoàn binh Tây Tiến.
II. Hướng dẫn soạn bài
Câu 1: Bài thơ được chia thành bốn đoạn.
- Đoạn 1 (từ câu 1 đến câu 14): Nhớ về thiên nhiên, núi rừng miền Tây.
- Đoạn 2 (từ câu 15 đến câu 22): Nhớ về con người miền Tây.
- Đoạn 3 (từ câu 23 đến câu 30): Nhớ về đoàn binh Tây Tiến.
- Đoạn 4 (còn lại): Lời ước hẹn cùng Tây Tiến.
Câu 2: Bức tranh thiên nhiên miền Tây trong đoạn thơ thứ nhất.
- Sương rừng: “sương lấp đoàn quân mỏi”.
- Dốc núi, vực sâu:
- Các từ láy “khúc khuỷu, thăm thẳm, heo hút” kết hợp với điệp từ dốc diễn tả sự hiểm trở với những con đường quanh co, gập ghềnh, đứt đoạn của núi rừng miền Tây.
- Nghệ thuật nhân hóa “súng ngửi trời” thể hiện chiều cao đặc biệt của người lính Tây Tiến.
- Phép điệp từ “ngàn thước” mở ra một thiên nhiên hoành tráng, kì vĩ của núi rừng miền Tây.
- Mưa rừng “Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”: gợi ra không gian mênh mông chìm trong biển mưa, mưa nguồn suối lũ.
- Thiên nhiên hoang vu, dữ dội:
- Nghệ thuật nhân hóa “thác gầm, cọp trêu” gợi cảm sự dữ dội, hoang sơ, bí hiểm của núi rừng miền Tây.
- Các điệp từ “chiều chiều”, “đêm đêm” mở ra dòng chảy thời gian bất tận, những thử thách mà người lính Tây Tiến phải trải qua.
Câu 3: Kỷ niệm đẹp của tình quân dân và cảnh sông nước miền Tây trong một buổi chiều sương giăng.
- Kỷ niệm đẹp tình quân dân:
- Rộn rã và tưng bừng trong tình quân dân thắm thiết.
- Màu sắc: bừng lên hội đuốc hoa, xiêm áo
- Âm thanh:
- Kìa: trầm trồ, ngạc nhiên, thích thú
- Khèn lên man điệu: nhẹ nhàng, hoang dã của miền sơn cước.
- Nhạc về Viên Chăn: gợi nên lòng người những liên tưởng bay bổng, lâng lâng.
- Cảnh sông nước miền Tây trong một buổi chiều sương giăng:
- Hồn lau: gợi vẻ đẹp miền Tây uyển chuyển, hài hòa với hoa đong đưa.
- Dáng người có nhiều cách hiểu khác nhau:
- Dáng người của người con gái miền Tây uyển chuyển, hài hòa với hoa đong đưa.
- Dáng đứng đẹp, hiên ngang của những cô gái hoặc chàng trai miền Tây.
- Hình ảnh “hoa đong đưa”: là cánh hoa dập dềnh trôi theo dòng nước lũ.
Câu 4: Hình ảnh người lính Tây Tiến trong đoạn thơ thứ ba.
- Chân dung: “Không mọc tóc” >< “dữ oai hùm”.
- Tâm hồn: “Mắt trừng” >< “chẳng tiếc đời xanh”.
- Lí tưởng: “Mồ viễn xứ” >< “chẳng tiếc đời xanh”.
- Phút giây vĩnh biệt:
- Áo bào thay cho manh chiếu để sang trọng hóa sự hi sinh của người lính.
- Tiếng gầm của sông Mã như một khúc độc hành hùng tráng của đất trời, sông núi trong giờ phút vĩnh quyết người lính Tây Tiến.
Câu 5: Lời ước hẹn cùng Tây Tiến
Đoạn thơ thứ tư là lời ước hẹn cùng Tây Tiến, sự chia tay của Quang Dũng với đồng đội không hẹn ngày gặp lại bởi những trắc trở của chiến tranh. Dù có nhiều khó khăn và hiểm nguy, những kỷ niệm đẹp, sâu sắc về Tây Tiến sẽ mãi mãi ở lại trong tâm hồn của chúng ta.
Luyện tập
Câu 1: Bút pháp của Quang Dũng trong bài thơ là bút pháp lãng mạn.
- Quang Dũng tập trung tô đậm cái đặc biệt, phi thường cái hùng vĩ, hoang sơ của núi rừng và vẻ đẹp hào hùng nhưng cũng rất đỗi hào hoa của người lính Tây Tiến.
Câu 2: So sánh với bài Đồng chí (Chính Hữu)
- Cảnh và người được được thể hiện trong cảm hứng hiện thực.
- Quang Dũng tập trung tô đậm cái bình thường, cái có thật của cuộc sống: hình ảnh người nông dân cày lam lũ, sức mạnh của tinh thần đồng đội kề vai sát cánh bên nhau.
Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã hiểu rõ hơn về bài thơ “Tây Tiến” và các yếu tố quan trọng trong nó. Đây là một tác phẩm văn học đầy cảm xúc và ý nghĩa, sẽ không bao giờ cũ mờ trong trái tim chúng ta.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về Soạn văn lớp 12 và những bài viết khác, hãy truy cập website fptskillking.edu.vn. Tại đây, bạn sẽ tìm thấy nhiều thông tin hữu ích và chất lượng về văn học và nhiều lĩnh vực khác.
Cảm ơn các bạn đã đồng hành cùng chúng tôi trong bài viết này. Hẹn gặp lại các bạn ở những bài viết sắp tới!
