Trong công việc giáo viên mầm non, giao tiếp với trẻ và phụ huynh là một kỹ năng cực kỳ quan trọng. Điều này giúp cho giáo viên trở nên chuyên nghiệp hơn và ảnh hưởng tích cực đến quá trình chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ mầm non. Trẻ đang trong giai đoạn phát triển ngôn ngữ, nên có thể gặp khó khăn trong việc diễn đạt suy nghĩ của mình. Đồng thời, trẻ cũng đầy hiếu động, tò mò và háo hức khám phá, nhưng cũng rất nhạy cảm với thái độ của người lớn. Do đó, giáo viên mầm non có vai trò quan trọng trong việc kết nối trẻ với thế giới.
Nội dung
Trở thành một giáo viên mầm non chuyên nghiệp
Việc giao tiếp hiệu quả với trẻ và phụ huynh yêu cầu sự nhạy bén trong việc quan sát và nắm bắt được đặc điểm tâm lý và khả năng giao tiếp của từng trẻ. Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy, giao tiếp sư phạm mầm non bao gồm nhiều kỹ năng khác nhau như:
- Kỹ năng nhận biết sự thay đổi tâm lý của trẻ qua nét mặt, cử chỉ, ánh mắt, và lời nói.
- Kỹ năng chủ động giao tiếp theo ý muốn của mình.
- Kỹ năng phán đoán ý định và thái độ của trẻ.
- Kỹ năng tự kiềm chế và kiềm chế cảm xúc.
- Kỹ năng kích thích sự hứng thú của trẻ.
Bên cạnh đó, trang phục của một giáo viên mầm non cũng đóng vai trò quan trọng trong giao tiếp hiệu quả với trẻ. Một giáo viên tươm tất, sạch sẽ và lịch sự sẽ luôn để lại ấn tượng tốt trong ký ức của trẻ. Điều này không chỉ giúp bạn trông năng động và thoải mái, mà còn giúp bạn trở nên đẹp hơn trong mắt trẻ. Hãy tránh đeo trang sức quá mức hoặc trang điểm đậm, để giữ khoảng cách gần giữa bạn và trẻ. Đồng thời, hãy luôn chú trọng vệ sinh răng miệng.
Giao tiếp hiệu quả với trẻ
Để giao tiếp hiệu quả với trẻ, hãy sử dụng câu nói ngắn, dễ hiểu và rõ ràng. Trẻ thường hứng thú hơn khi bạn kết hợp cử chỉ với câu nói. Ví dụ, khi bạn câu chào “Cô chào tất cả các con” kèm theo hành động hai tay dang rộng và giọng vang, bạn sẽ tạo ra một không gian tràn đầy năng lượng giữa bạn và trẻ. Hãy đặc biệt chú ý đến âm lượng giọng nói của mình, một giọng cô giáo dịu dàng sẽ tạo ấn tượng tốt hơn với trẻ.
- Cô chào tất cả các con. (giọng vang, hai tay dang rộng)
- Hôm nay con cảm thấy như thế nào? (Cô đặt tay lên vai trẻ)
- Điều gì làm con buồn? (Giọng cô nhỏ lại)
- Cô có thể giúp gì cho con? (Cô lại gần, ôm trẻ vào lòng)
- Con yên tâm, bố/ mẹ đã gọi điện thoại cho cô và đang trên đường đón con. (Cô cúi xuống, tay xoa đầu hoặc xốc lại áo cho trẻ…)
Một điều quan trọng là hạn chế sự tham gia của nhân vật như “chú công an” và “ông kẹ” trong quá trình phát triển ngôn ngữ của trẻ. Thay vào đó, hãy áp dụng các hình thức phạt như mời trẻ ngồi ghế để quan sát các bạn khác hoặc giới hạn thời gian ngồi ghế phạt tối đa là 10 phút. Sau đó, hãy nói chuyện riêng và giải thích lý do trẻ bị phạt, sau đó mời trẻ tham gia lại các hoạt động của lớp.
Giao tiếp với phụ huynh
Thời gian đón trẻ và trả trẻ rất quan trọng để giao tiếp với phụ huynh và biết tình hình của trẻ. Khi đón trẻ, hãy cúi người thấp, nhìn thẳng vào trẻ và chào với bộ mặt tươi tỉnh “Cô chào Tuấn”, sau đó đợi trẻ trả lời hoặc gợi ý trẻ chào lại mình: “Con chào cô”. Đồng thời, hãy nhắc trẻ chào bố/mẹ/người nhà nếu trẻ quên.
Tiếp theo, quan sát và chú ý đến các biểu hiện tâm lý khác thường của trẻ. Nếu trẻ đến lớp với vẻ mặt không vui, hãy chủ động hỏi thăm tình hình của trẻ “Hôm nay con cảm thấy thế nào?” và đợi trẻ trả lời hoặc hướng dẫn trẻ trả lời “Cảm ơn cô, con khoẻ/vui ạ”.
Với trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, bạn cần hướng dẫn trẻ cởi giày và cất đúng nơi quy định, khuyến khích trẻ tự mang túi đồ của mình và đưa trẻ vào ghế.
Các nguyên tắc giao tiếp với phụ huynh
Khi giao tiếp với phụ huynh, hãy tuân thủ các nguyên tắc sau để trở thành một giáo viên mầm non chuyên nghiệp:
- Luôn giữ bình tĩnh, tự tin, hòa nhã, vui vẻ, và ân cần trong giao tiếp với phụ huynh.
- Luôn đứng thẳng khi chào đón và hơi cúi đầu khi chào phụ huynh với thái độ tươi tỉnh và lịch sự.
- Tôn trọng thông tin cá nhân của gia đình trẻ và không chụp, đăng ảnh hoặc thông tin cá nhân của trẻ lên mạng xã hội mà không có sự đồng ý của phụ huynh.
- Trao đổi những thông tin cần thiết, cụ thể, chính xác và trung thực nhất về trẻ với phụ huynh. Hạn chế thời gian dành cho các đề tài ngoài lề.
- Khi nghe điện thoại, hãy xưng tên để người nghe không phải hỏi lại.
- Không trao đổi số điện thoại cá nhân với phụ huynh trừ khi bị yêu cầu bởi Quản lý.
- Không tự động trao đổi hoặc tư vấn về các phương pháp giáo dục như Montessori, tiếng Anh cho trẻ… khi chưa chắc chắn về thông tin đó. Khuyên phụ huynh nên gặp giáo viên phụ trách của trường để được tư vấn.
- Nếu không giải quyết được một số tình huống với phụ huynh hoặc chưa chắc chắn về thông tin cần trao đổi, hãy xác nhận lại với Quản lý của trường để tìm cách giải quyết thống nhất và phù hợp.
Trên đây là một số nguyên tắc của giáo viên mầm non khi giao tiếp với trẻ và phụ huynh. Việc tuân thủ những nguyên tắc này sẽ giúp xây dựng phong cách giao tiếp chuẩn mực, chuyên nghiệp và thân thiện trong trường mầm non.
