Kinh Doanh Là Gì và Các Loại Hình Kinh Doanh Thường Thấy

Kinh doanh là một khái niệm quen thuộc trong cuộc sống hiện đại ngày nay. Nhưng bạn có thực sự hiểu rõ về kinh doanh là gì và những loại hình kinh doanh phổ biến nhất hiện nay? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

Kinh doanh là gì?

Theo Luật Doanh nghiệp năm 2020, kinh doanh được định nghĩa như sau: “Kinh doanh là việc thực hiện liên tục một, một số hoặc tất cả công đoạn của quá trình từ đầu tư, sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường, nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận.”

Điều này có nghĩa là kinh doanh là những hoạt động liên quan đến mua bán hàng hóa trên thị trường nhằm mục đích tạo ra lợi nhuận. Tuy nhiên, không nhất thiết phải thực hiện đầy đủ các bước trong quá trình tiêu thụ hoặc cung ứng sản phẩm, dịch vụ trên thị trường để được coi là kinh doanh.

Theo quy định của pháp luật, kinh doanh có thể là hoạt động đầu tư, sản xuất hay cung ứng hàng hoá, dịch vụ. Tuy nhiên, theo nghĩa phổ thông, nhiều người thường chỉ quan niệm kinh doanh là việc buôn bán hàng hóa, dịch vụ nhằm tạo ra lợi nhuận.

Loại hình kinh doanh thường thấy

Bên cạnh định nghĩa về kinh doanh, còn có rất nhiều loại hình kinh doanh thường thấy trên thị trường nước ta. Đây là những loại hình kinh doanh phổ biến nhất hiện nay:

1. Kinh doanh dịch vụ

Kinh doanh dịch vụ là loại hình kinh doanh thường gặp nhất hiện nay. Điều đặc biệt là loại hình này không phân biệt ngành, nghề lĩnh vực. Một số lĩnh vực kinh doanh dịch vụ phổ biến bao gồm:

• Tư vấn: Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ tư vấn có thể dành cho các dự án tài chính, pháp luật…
• Tài chính: Kinh doanh dịch vụ tài chính là thuật ngữ dùng để chỉ các dịch vụ được cung cấp bởi thị trường tài chính như ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm…
• Chuỗi cung ứng và phân phối: Loại hình này thường áp dụng với các doanh nghiệp chuyển phát nhanh.

2. Kinh doanh sản xuất

Kinh doanh sản xuất là hình thức kinh doanh được ưa chuộng. Với bất kỳ một sản phẩm hàng hóa nào, sản xuất là khâu quan trọng nhất trong quá trình trao đổi, mua bán trên thị trường. Các doanh nghiệp kinh doanh sản xuất sẽ sản xuất và đưa sản phẩm đến các nhà phân phối hoặc bán trực tiếp cho người tiêu dùng.

3. Kinh doanh bán lẻ

Kinh doanh bán lẻ là loại hình kinh doanh phổ biến nhất trên thị trường. Hình thức này tập trung vào đối tượng tiêu dùng cá nhân và mua bán với các sản phẩm, số lợi nhuận thấp. Kinh doanh bán lẻ đưa sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ từ các nhà cung cấp đến tay người tiêu dùng. Mô hình kinh doanh bán lẻ phổ biến nhất là các cửa hàng tạp hoá, siêu thị, trung tâm thương mại…

Đặc điểm của kinh doanh

Kinh doanh có những đặc điểm riêng, như:

• Mục tiêu có lợi nhuận là đặc điểm nổi bật nhất của kinh doanh. Đây là thành quả của quá trình kinh doanh sản phẩm, dịch vụ của người kinh doanh.
• Kinh doanh là quá trình trao đổi hàng hoá, dịch vụ. Điều này cũng là điều kiện cần để tạo nên hành vi kinh doanh.
• Kinh doanh liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến việc trao đổi, mua bán hàng hoá và dịch vụ. Mục tiêu của việc trao đổi hàng hoá, dịch vụ là đổi lấy tiền hoặc những vật, tài sản tương đương với tiền, hay còn gọi là lợi nhuận.
• Kinh doanh có các đối tượng người mua và người bán, tiếp thị, phân phối hàng hoá, ưu đãi trong kinh doanh, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người tiêu dùng…

Doanh nghiệp kinh doanh dưới những loại hình nào?

Về tổ chức, cơ cấu của các doanh nghiệp kinh doanh, Luật Doanh nghiệp năm 2020 định rõ các loại hình doanh nghiệp sau:

• Công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) một thành viên: Do một tổ chức/cá nhân làm chủ sở hữu, có tư cách pháp nhân, không phát hành cổ phần nhưng được phát hành trái phiếu…
• Công ty TNHH hai thành viên trở lên: Gồm từ 02 – 50 thành viên; có tư cách pháp nhân, không phát hành cổ phần, được phát hành trái phiếu…
• Công ty cổ phần: Có tư cách pháp nhân, được phát hành cổ phần, trái phiếu cũng như các loại chứng khoán khác, gồm tối thiểu 03 cổ đông và có vốn điều lệ…
• Công ty hợp danh: Có ít nhất 02 thành viên là chủ sở hữu chung công ty, cùng kinh doanh dưới một tên chung và thành viên góp vốn; không được phát hành bất cứ loại chứng khoán nào; có tư cách pháp nhân…
• Doanh nghiệp tư nhân: Do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình; không được phát hành chứng khoán…

Ngành nghề bị hạn chế và cấm kinh doanh

Khi thực hiện kinh doanh, một trong những vấn đề được quan tâm nhất là liệu kinh doanh ngành, nghề nào đó có bị cấm hay hạn chế không? Vậy ngành nghề cấn kinh doanh là gì? Hạn chế kinh doanh là gì?

Ngành nghề hạn chế kinh doanh

Theo Luật Thương mại năm 2005, hàng hoá hạn chế kinh doanh được nêu tại Phụ lục II ban hành kèm Nghị định số 59/2006/NĐ-CP gồm:

• Hàng hoá hạn chế kinh doanh: Súng săn, đạn súng săn, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ; hàng có chứa chất phóng xạ, thiết bị bức xạ hoặc nguồn phóng xạ; hoá chất theo công ước quốc tế; thực vật, động vật hoang dã quý hiếm; thuốc lá điếu, xì gà; các loại rượu.
• Dịch vụ hạn chế kinh doanh: Karaoke, vũ trường.

Ngành nghề kinh doanh bị cấm

Bên cạnh hàng hoá hạn chế kinh doanh, còn có các hàng hoá, dịch vụ bị cấm kinh doanh gồm:

• Hàng hoá cấm: Vũ khí quân dụng; quân trang; các chất ma tuý; sản phẩm văn hoá phản động, đồi truỵ, mê tín dị đoan; pháo (trừ loại được kinh doanh); đồ chơi nguy hiểm; thuốc thú ý cấm/chưa được phép sử dụng tại Việt Nam; khoáng sản đặc biệt, độc hại…
• Dịch vụ cấm kinh doanh: Mại dâm, tổ chức mại dâm; buôn bán trẻ em, phụ nữ; tổ chức đánh bạc, gá bạc; môi giới kết hôn hoặc nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài nhằm kiếm lời…

Thủ tục đăng ký kinh doanh

Nếu bạn muốn thực hiện kinh doanh, phải thực hiện các thủ tục đăng ký kinh doanh. Quá trình này bao gồm các bước sau:

Bước 1: Chuẩn bị đăng ký kinh doanh

Ở bước này, bạn cần xác định loại hình công ty, tên công ty, nơi đặt trụ sở, vốn điều lệ, ngành nghề kinh doanh.

Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký kinh doanh

Với mỗi loại hình khác nhau thì hồ sơ cần chuẩn bị cũng khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung cần phải có giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp và bản sao giấy tờ pháp lý của người đứng đầu doanh nghiệp đó.

Bước 3: Nộp hồ sơ

Hồ sơ có thể nộp trực tiếp, qua đường bưu điện hoặc nộp online đến Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp tỉnh nơi đặt trụ sở chính của công ty.

Kinh doanh và nghĩa vụ thuế

Trong quá trình kinh doanh, người/tổ chức sẽ phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế khi có phát sinh thu nhập. Có một số loại thuế phổ biến khi kinh doanh, bao gồm:

• Lệ phí môn bài: Mức phí căn cứ vào vốn điều lệ ghi trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
• Thuế giá trị gia tăng (VAT): Mức thuế suất VAT tuỳ thuộc vào loại hàng hoá, dịch vụ kinh doanh.
• Thuế thu nhập doanh nghiệp: Loại thuế này được tính dựa trên doanh thu của doanh nghiệp trong năm. Có các mức thuế ưu đãi dành cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.
• Các khoản tiền phạt nếu vi phạm pháp luật về thuế.

Vi phạm thường gặp trong kinh doanh

Sau khi đã hiểu về kinh doanh là gì, bạn cũng cần biết về những vi phạm phổ biến khi thực hiện kinh doanh và những hình phạt tương ứng. Dưới đây là hai vi phạm thường gặp:

1. Kinh doanh không có giấy phép

Kinh doanh không có giấy phép là một trong những vi phạm phổ biến nhất hiện nay. Theo Luật Thương mại năm 2005, thương nhân khi kinh doanh phải thực hiện đăng ký kinh doanh trừ hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, buôn bán rong, bán vé số… Vi phạm này sẽ bị xử phạt tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.

2. Không nộp thuế khi kinh doanh

Việc không nộp thuế hoặc trốn đóng thuế khi kinh doanh là một hành vi vi phạm pháp luật. Người có hành vi này sẽ bị phạt theo quy định của luật thuế, bao gồm việc phải nộp toàn bộ số thuế còn thiếu và các khoản tiền phạt tương ứng.

Đây là một số thông tin cơ bản về kinh doanh, từ định nghĩa, loại hình kinh doanh phổ biến đến những đặc điểm và vi phạm thường gặp. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về kinh doanh và có thể áp dụng vào thực tế. Nếu có thắc mắc, bạn cũng có thể liên hệ fptskillking.edu.vn để được tư vấn và giải đáp.