Ngành công nghệ thông tin thường gây nhầm lẫn giữa “script” và “ngôn ngữ lập trình”. Thông qua bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về khái niệm của “script” và sự khác biệt so với ngôn ngữ lập trình để mọi người có thể phân biệt rõ ràng.
Nội dung
Script là gì?
Script là ngôn ngữ lập trình dành riêng cho máy tính, không cần tải file để biến đổi ngôn ngữ cho máy tính hiểu. Trái với các ngôn ngữ lập trình thông thường như C++, Java,… máy tính phải biến đổi ngôn ngữ để có thể hiểu được. Điều này không chỉ là một ưu điểm mà còn là đặc điểm riêng biệt của script.
Mối quan hệ giữa ngôn ngữ lập trình và script là gì? Dựa trên khái niệm, tất cả các script đều coi là một loại ngôn ngữ dùng trong lập trình, nhưng không phải ngôn ngữ nào dùng để code cũng là script.
Ưu điểm và Nhược điểm
Ưu điểm
Ưu điểm đầu tiên của script chính là khả năng dễ dàng chỉnh sửa theo ý muốn của người dùng, bởi vì nó là mã nguồn mở (open source). Đặc trưng của loại ngôn ngữ này là không cần sử dụng biên dịch, do đó không cần tạo ra tệp mã nhị phân. Cấu trúc code của script ngắn gọn, đơn giản và dễ hiểu. Việc code của các lập trình viên trở nên nhanh chóng và tiết kiệm thời gian hơn rất nhiều.
Script giúp lập trình viên dễ dàng thực hiện công việc nhanh chóng và tiết kiệm thời gian. Đoạn code ngắn gọn cũng giúp họ dễ dàng tìm lỗi nếu có. Đây là một dạng ngôn ngữ dễ dàng tiếp cận và ứng dụng tốt trong tất cả các công việc.
Nhược điểm
Bên cạnh ưu điểm, ngôn ngữ lập trình này cũng có nhiều điểm bất cập. Đầu tiên, độ bảo mật của dự án sử dụng script có xu hướng kém. Vì lý do này, khi làm những dự án lớn, đòi hỏi hiệu suất và tính phức tạp, script không được sử dụng.
Cũng vì nhược điểm này, hiện nay script chỉ được sử dụng trong một số phần nhỏ của dự án. Những ngôn ngữ lập trình khác được sử dụng phổ biến và chủ yếu.
Ứng dụng
Với thiết kế đơn giản và khả năng đọc hiểu của máy tính, script được ứng dụng rộng rãi. Các ứng dụng của script trong cuộc sống được giải thích như sau:
Script được sử dụng rất phổ biến, đặc biệt là trong thiết kế web. Khả năng đọc hiểu của script mà không cần thông qua phần mềm thông dịch giúp việc truyền thông tin từ máy chủ đến máy khách dễ dàng hơn. Do đó, script cũng được sử dụng trong việc quản trị hệ thống như Shell, Perl, Python,…
Bằng việc áp dụng ưu điểm trong thiết kế, script được sử dụng nhiều trong việc tạo tiện ích cho các phần mềm trò chơi. Ngoài ra, script cũng có thể mở rộng tiện ích trong các trình duyệt web như Chrome của Google. Ứng dụng của ngôn ngữ này ngày càng phổ biến, đặc biệt khi công nghệ số và internet phát triển.
Các loại ngôn ngữ script phổ biến
Script là một trong những ngôn ngữ được ứng dụng đa lĩnh vực trong cuộc sống ngày nay. Dưới đây là một số loại ngôn ngữ script phổ biến trên thị trường:
-
Python: Đây là một trong những ngôn ngữ phổ biến nhất hiện nay, dễ học và được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực. Nó không chỉ là ngôn ngữ kịch bản mà còn có đầy đủ tính năng của một ngôn ngữ lập trình với cấu trúc dễ hiểu, đơn giản và dễ sử dụng.
-
PHP: Đây là một trong những ngôn ngữ kịch bản được ứng dụng chủ yếu trong phát triển trang web. Người ta sử dụng ngôn ngữ này để viết server-side script hoặc command-line script để có đoạn code có cấu trúc dễ hiểu.
-
JavaScript: Đây cũng là một ngôn ngữ được sử dụng chủ yếu trong nền tảng web. JavaScript có đặc điểm dễ đọc, dễ viết của ngôn ngữ kịch bản. Với thiết kế của các trình duyệt web hiện đại, người ta có thể sử dụng trực tiếp ngôn ngữ này mà không cần thông dịch. JavaScript đã được sử dụng để tăng tốc độ lướt web và cải thiện trải nghiệm người dùng.
Sự khác biệt giữa ngôn ngữ lập trình và script
Đây có lẽ là câu hỏi của nhiều người đang hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin và làm lập trình. Như đã giới thiệu ở trên, tất cả các script được coi là một loại ngôn ngữ lập trình, nhưng không phải ngôn ngữ nào dùng để viết code cũng sẽ là script. Hai dạng ngôn ngữ này có sự khác biệt về cách sử dụng, kiến thức và bản chất.
Về ngôn ngữ script: Đây là một dạng ngôn ngữ dễ học, các đoạn code ngắn gọn. Ngôn ngữ này không cần hệ thống thông dịch, cho phép viết theo ý tưởng về kịch bản. Nó có thể chạy dễ dàng bên trong một chương trình khác.
Về ngôn ngữ lập trình: Một số ngôn ngữ lập trình nổi tiếng như Java, C, C++… được coi là phức tạp và đòi hỏi nhiều kiến thức. Đoạn code trong ngôn ngữ lập trình có thể phức tạp và rườm rà. Máy tính cần chuyển đổi dữ liệu thành mã nhị phân để hiểu câu lệnh. Viết ngôn ngữ lập trình đòi hỏi nhiều kiến thức và kinh nghiệm, dựa trên cấu trúc được hướng dẫn. Đây là ngôn ngữ được sử dụng trong các chương trình chạy độc lập bên ngoài.
Dựa trên những điểm khác biệt này, nhiều người lựa chọn học ngôn ngữ script trước khi tiếp tục học các ngôn ngữ như Java, C, C++…
Bài viết đã cung cấp thông tin về khái niệm của script và sự khác biệt so với ngôn ngữ lập trình. Để có thêm thông tin bổ ích về ngành công nghệ thông tin, hãy đọc thêm các bài viết khác tại fptskillking.edu.vn.