Hầu hết chúng ta từng nghe qua thuật ngữ này – nhưng bạn đã thực sự hiểu nó có ý nghĩa như thế nào chưa? Ở bài viết này, chúng ta sẽ khám phá về các khía cạnh của thuật ngữ và tìm hiểu tại sao nó quan trọng trong Ngữ văn lớp 9. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Nội dung
Thuật ngữ là gì?
Thuật ngữ là những từ ngữ hoặc cụm từ được sử dụng để chỉ một khái niệm hoặc một khía cạnh cụ thể trong một lĩnh vực chuyên môn. Nó giúp chúng ta truyền đạt ý nghĩa một cách chính xác và dễ hiểu trong các bài văn, bài thuyết trình hoặc các tác phẩm văn học.
Thuật ngữ có thể được giải thích qua hai cách:
Cách giải thích thứ nhất:
Đây là cách giải thích dựa trên các đặc tính bên ngoài của sự vật, dựa trên kinh nghiệm và cảm tính của chúng ta. Ví dụ, “thạch nhũ” trong môn Địa, “ba-dơ” trong môn Hóa, “ẩn dụ” trong môn Văn và “số thập phân” trong môn Toán.
Cách giải thích thứ hai:
Đây là cách giải thích dựa trên các đặc tính bên trong của sự vật, được tìm hiểu thông qua nghiên cứu khoa học. Phương pháp này đòi hỏi kiến thức chuyên môn và trình độ cao hơn để hiểu thấu đáo.
Đặc điểm của thuật ngữ
Thuật ngữ thường xuất hiện trong các lĩnh vực khoa học, kĩ thuật và công nghệ, nơi mỗi khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ và ngược lại. Điều này giúp đảm bảo tính chính xác, thống nhất và quốc tế trong các lĩnh vực này.
Tuy nhiên, thuật ngữ cũng có thể xuất hiện trong văn bản nghệ thuật nhằm mang tính biểu cảm. Trái ngược với việc sử dụng thuật ngữ trong khoa học và kĩ thuật, ở đây thuật ngữ không mang tính biểu cảm và chỉ chú trọng vào việc truyền đạt ý nghĩa một cách chính xác.
Luyện tập
Hãy thử giải các bài tập dưới đây để nắm vững về thuật ngữ nhé!
-
Soạn văn 9 – Bài 1 (trang 89 sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 1):
- Lực: tác dụng đẩy kéo của vật này lên vật khác
- Xâm thực: quá trình phá hủy lớp đất đá phủ trên mặt đất
- Hiện tượng hóa học: hiện tượng sinh ra chất mới
- Di chỉ: dấu vết người xưa đã cư trú và sinh sống
- Thu phấn: hiện tượng hạt tiếp xúc với nhị hoa
- Lưu lượng: lượng nước chảy qua mặt cắt ngang lòng sông ở một điểm nào đó, trong một giây đồng hồ
- Trọng lực: lực hút của trái đất
- Khí áp: sức nén của khí quyển lên bề mặt trái đất
- Thị tộc phụ hệ: dòng họ trong đó người đàn ông có quyền hơn người phụ nữ
- Đường trung trực: đường thẳng vuông góc với đoạn thẳng tại điểm giữa đoạn ấy
-
Soạn văn 9 – Câu 2 (trang 90 sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 1):
Mặc dù có một số điểm tương đồng với thuật ngữ “điểm tựa” trong Vật lí (điểm cố định của đòn bẩy, thông qua đó lực tác động được truyền tới lực cản), nhưng trong đoạn thơ, “điểm tựa” mang ý nghĩa là chỗ dựa tin tưởng, gánh trọng trách, và được sử dụng với tư cách ngôn ngữ nghệ thuật. -
Soạn văn 9 – Câu 3 (trang 90 sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 1):
a) Thuật ngữ hóa học
b) Hỗn hợp dùng như một từ ngữ thông thường
Ví dụ: An trộn đều bột mì với trứng tạo thành hỗn hợp làm bánh. -
Soạn văn 9 – Câu 4 (trang 90 sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 1):
Từ “cá” có nghĩa là động vật có xương sống, sống dưới nước, bơi bằng vây và thở bằng mang. Tuy nhiên, trong ngôn ngữ thông thường, từ “cá” (như cá voi, cá heo) không có ý nghĩa chặt chẽ như định nghĩa trong môn sinh học. -
Soạn văn 9 – Câu 5 (trang 90 sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 1):
Hiện tượng này là hiện tượng đồng âm khác nghĩa, vẫn tồn tại trong ngôn ngữ thông thường và vi phạm nguyên tắc “một thuật ngữ – một khái niệm” trong cùng một lĩnh vực chuyên môn. Trong các lĩnh vực khoa học, kĩ thuật và công nghệ khác nhau, có thể có những từ ngữ giống nhau về âm nhưng lại mang nội dung khác nhau hoàn toàn.
Đó là những điểm quan trọng về thuật ngữ trong Ngữ văn lớp 9 mà chúng ta cần nắm vững. Hy vọng bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm này trong quá trình học tập. Để tìm hiểu thêm về Ngữ văn và các bài viết hay khác, hãy ghé thăm fptskillking.edu.vn!