Nguyên khoá sơn trang càng nhình nhịch
Nội dung
Giới thiệu
Tự kỷ, hay còn được gọi là “rối loạn phổ tự kỷ”, là một nhóm rối loạn phát triển não bộ phức tạp. Những người mắc tự kỷ thường gặp khó khăn trong việc học tập, giao tiếp và gây ảnh hưởng đến xung quanh. Để nhận biết dấu hiệu tự kỷ và khi nào cần đưa trẻ đến chuyên gia, hãy cùng tôi tìm hiểu thêm qua cuộc trò chuyện với TS.BSCKII. Nguyễn Văn Dũng, Phó viện trưởng Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai.
Dấu hiệu nhận biết trẻ mắc chứng tự kỷ
PV: Bác sĩ có thể cho biết những dấu hiệu nhận biết trẻ mắc chứng tự kỷ không?
TS.BSCKII. Nguyễn Văn Dũng: Để hiểu rõ hơn về các dấu hiệu mắc bệnh tự kỷ, trước hết chúng ta cần biết tự kỷ là gì! Theo nghiên cứu của NIH (Sức khỏe Tâm thần Mỹ), tự kỷ là một rối loạn tâm thần phát triển từ rất sớm, 75% xuất hiện trước 3 tuổi và có sự khác biệt rõ ràng về triệu chứng và mức độ ở mỗi người. Rối loạn phổ tự kỷ bao gồm tự kỷ (thông thường), rối loạn phát triển lan tỏa không được chỉ định khác (PDD-NOS) và hội chứng Asperger. Vì vậy, những bà mẹ cần theo dõi các biểu hiện của con để có phương pháp xử lý kịp thời.
Về Cảm xúc: Trẻ không thể giao tiếp bằng ánh mắt với mẹ ngay từ nhỏ, trông như không nhìn người đối diện hoặc không hề có ai ở đó, thiếu phân biệt người lạ và quen; không thể biểu lộ tình yêu và lòng thương yêu đối với mẹ; không theo mẹ, không biết vui mừng khi bố mẹ trở về.
Khi đi học, trẻ không thích chơi với bạn và không nhận ra khi cô giáo khen hoặc mắng, dẫn đến những hành động không thích hợp.
Về Ngôn ngữ: Trẻ nói những âm đơn điệu, thiếu ngữ điệu, nhại lại lời người khác, nói lẩm bẩm một mình, thậm chí phát âm những âm vô nghĩa, lặp đi lặp lại. Họ không biết bắt chước người lớn và cần nhiều chỉ dẫn để hiểu yêu cầu.
Về Hành vi: Trẻ chỉ quan tâm đến một thứ và quan tâm đến chi tiết hơn cách sử dụng đồ chơi như thế nào (ví dụ, trẻ chỉ xoay tròn chiếc bánh xe thay vì cho xe chạy dưới sàn).
Hơn nữa, trẻ có sự khó chịu đối với sự thay đổi: tức giận hoặc hoảng sợ khi đồ đạc trong nhà thay đổi, mẹ thay đổi kiểu tóc…
Trẻ có thể phản ứng quá mức hoặc không đáp ứng đúng mức với những kích thích từ bên ngoài. Họ có thể lờ đi lời cha mẹ nói, nhưng lại thích thú với âm thanh nhỏ mà trẻ tự tạo ra như gãi ngứa, gõ vào vật cứng gần tai.
Căn nguyên dẫn đến chứng tự kỷ ở trẻ
PV: Vậy, theo ông, chúng ta đã xác định được nguyên nhân gây chứng tự kỷ ở trẻ chưa?
TS.BSCKII. Nguyễn Văn Dũng: Dù đã có nhiều nghiên cứu về nguyên nhân phát triển chứng tự kỷ từ các nhà khoa học trong và ngoài nước, nhưng nguyên nhân chính vẫn chưa được xác định một cách chính xác. Có nhiều giả thuyết cho rằng bệnh tự kỷ có thể liên quan đến di truyền từ bố mẹ, cũng như các yếu tố khác như nhiễm trùng hoặc độc tố làm thay đổi sự phát triển não. Các vấn đề trong quá trình mang thai và sinh đẻ cũng có thể tăng nguy cơ mắc tự kỷ.
Khi nào cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ?
PV: Vậy, ông có thể cho biết khi nào nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ?
TS.BSCKII. Nguyễn Văn Dũng: Khi trẻ gặp khó khăn về ngôn ngữ và lời nói, dẫn đến rào cản trong giao tiếp và tương tác xã hội, cũng như có các hành vi bất thường. Những dấu hiệu này xuất hiện rõ ràng và thường xuyên, chúng ta nên đưa trẻ đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị. Bác sĩ chuyên khoa tâm thần sẽ tiến hành kiểm tra và chẩn đoán cho trẻ. Đồng thời, các nhà tâm lý, chuyên gia về ngôn ngữ và giáo viên đặc biệt cũng sẽ đánh giá tình trạng của trẻ.
Có thể chữa khỏi chứng tự kỷ không?
PV: Liệu bệnh tự kỷ có thể chữa khỏi không, thưa bác sĩ?
TS.BSCKII. Nguyễn Văn Dũng: Hiện tại, chưa có cách nào để chữa khỏi hoàn toàn chứng tự kỷ. Tuy nhiên, việc chẩn đoán và can thiệp sớm trong điều trị tự kỷ có thể cải thiện và giúp trẻ hòa nhập xã hội tốt hơn khi được quan tâm và chăm sóc đúng cách. Đối với những người mắc tự kỷ, những rối loạn hành vi như kích động, gây rối, khó kiểm soát… có thể được giảm bớt thông qua đơn thuốc được kê đơn bởi bác sĩ. Ngoài ra, việc học ngôn ngữ và xây dựng kỹ năng xã hội cũng là cần thiết. Phương pháp điều trị phù hợp sẽ được đưa ra dựa trên mức độ của từng trường hợp.
PV: Cảm ơn bác sĩ!
Đỗ Hằng – BV Bạch Mai
