Giới Thiệu
Chào các em học sinh thân yêu! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về một khái niệm quan trọng trong di truyền sinh học – Alen. Đây là một khái niệm phức tạp nhưng lại rất thú vị, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cơ chế di truyền của con người và sinh vật.
Alen là gì?
- Alen (Allele) là các trạng thái khác nhau của cùng một gen. Được sinh ra do đột biến, Alen không chỉ được coi là một đoạn ADN, mà còn mang các chức năng di truyền nhất định. Alen có thể xuất hiện hoặc không xuất hiện trên gen.
-
Mỗi gen có thể có nhiều alen khác nhau hoặc chỉ có một alen duy nhất. Vì mỗi gen sẽ quy định một tính trạng của cơ thể, alen trên gen cũng sẽ quy định cùng một tính trạng đó, nhưng có thể biểu hiện giống hoặc khác nhau.
-
Sự đột biến trên gen có thể hiểu đơn giản như sau: Gen (ADN) gồm một cặp nhiễm sắc thể tương đồng, tạo thành từ chuỗi các nucleotide A, T, G và X. Theo quy luật di truyền, A liên kết với T và X liên kết với G. Nếu có một tác nhân nào đó làm A không liên kết với T và G không liên kết với X, sẽ gây ra đột biến.
Cặp Alen là gì?
- Khi hai alen cùng nằm trên một gen và nằm tương ứng trên cặp nhiễm sắc thể tương đồng của sinh vật, chúng được gọi là cặp alen. Các alen này có thể giống hoặc khác nhau và nằm cùng trên một locus gen. Các alen này quy định một cặp tính trạng tương phản hoặc nhiều cặp tính trạng không tương phản.
Đăng ký ngay để được các thầy cô ôn tập kiến thức và xây dựng lộ trình ôn thi tốt nghiệp THPT môn Sinh đạt điểm 9+ bạn nhé!
Hiện Tượng Đa Alen
-
Trên gen, thường có nhiều hơn 2 alen và được gọi là đa alen. Các alen là các trạng thái cấu trúc khác nhau của cùng một gen, phát sinh do đột biến.
-
Nếu một gen trên NST có n alen khác nhau, trong quần thể sẽ có n(n+1)/2 kiểu gen. Trong đó, có n kiểu đồng hợp và n(n-1)/2 kiểu dị hợp.
Ví dụ về Alen
-
Ví dụ, trong locus gen quy định hoa màu đỏ. Khi liên kết nucleotide đột biến, điều này sẽ làm thay đổi một số tính trạng ở rễ, lá, cành… nhưng vẫn giữ nguyên tính trạng hoa màu đỏ. Như vậy, trên gen này có 2 alen.
-
Ban đầu, tính trạng hoa màu tím, nhưng sau đó phát sinh thêm tính trạng hoa trắng. Trên locus gen quy định màu hoa, có cặp alen tương đồng A quy định màu hoa tím, và a là alen quy định màu hoa trắng.
- Alen lặn chỉ biểu hiện ra trạng thái ở dạng đồng hợp lặn, nên phải qua nhiều thế hệ mới để phát sinh ra tính trạng.
Alen là khái niệm phức tạp như mã gen di truyền của con người và sinh vật. Nhiều trường hợp, thuật ngữ alen và gen được sử dụng chung với nhau, nhưng về bản chất chúng lại khác nhau. Hy vọng qua bài viết này, các em đã hiểu rõ alen là gì và chức năng di truyền của nó trong chương trình sinh học 12. Để học và ôn thi tốt nghiệp THPT tốt hơn, các em hãy truy cập vào trang web fptskillking.edu.vn nhé!
>> Mời các em xem thêm:
- Tương tác gen và tác động đa hiệu của gen
- Quy luật phân li độc lập
- Quy luật phân li
