Tại miền Trung, đặc biệt là vùng Nghệ – Tĩnh, có những từ ngữ địa phương thú vị mà bạn có thể chưa biết. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu ý nghĩa của hai từ này và khám phá sự độc đáo của phương ngữ miền Trung.
Khu Mấn Là Gì?
“Khu mấn” là từ ngữ địa phương của người Nghệ An. Khi đến Nghệ An du lịch, bạn có thể nghe người địa phương sử dụng từ này mà không hiểu ý nghĩa của nó. Để giải thích ý nghĩa của “khu mấn”, chúng ta cần quay ngược dòng lịch sử một chút.
Trước đây, ở vùng Nghệ Tĩnh, người ta thường nói về phần mông mặc váy đen vải thô của phụ nữ lao động bằng cụm từ “từ khu mấn”. Sau giờ làm việc vất vả trong ngày, các phụ nữ thường ngồi trò chuyện vui vẻ với nhau mà không để ý đến việc ngồi trên vệ cỏ, đất hay cát, dẫn đến phần mông bị dính bẩn. Điều này là hành động thường ngày của những người nông dân vì sau khi làm việc ngoài đồng áng, ai ai cũng dính bẩn và mệt mỏi. Vì vậy, họ ngồi ở đâu cũng được, không quan tâm đến chỗ ngồi.
Theo tiếng địa phương, “khu” nghĩa là “mông”, “mấn” nghĩa là “váy”. Kết hợp với đời sống lao động trước đây, cụm từ “khu mấn” được sử dụng để chỉ phần mông quần xấu và bẩn, đồng thời dùng với nghĩa bóng để miêu tả giá trị công việc và thái độ không tốt với đối tượng mà người nói không thích.
Để hiểu rõ hơn, hãy xem hai ví dụ sau:
Trường hợp 1:
Bạn A nói: “Cậu nhìn cái khăn tớ thêu xem có đẹp không?”
Bạn B đáp: “Nhìn cứ như cái khu mấn ấy.”
Trong trường hợp này, bạn B đang chê bạn A thêu khăn không đẹp.
Trường hợp 2:
Bạn C nói: “Có vẻ nhà cậu rất giàu phải không?”
Bạn D đáp: “Có cái khu mấn ấy.”
Trong trường hợp này, “khu mấn” biểu thị ý nghĩa là “nghèo”, “nhà nghèo”, “chẳng có gì”.
Cụm từ “khu mấn” có ý nghĩa khác nhau trong từng tình huống và ngữ cảnh. Vì vậy, khi sử dụng cụm từ này, bạn nên chú ý, đặc biệt là khi giao tiếp với người miền Trung, Nghệ Tĩnh.
Trốc Tru Là Gì?
“Trốc tru” là cụm từ ngôn ngữ địa phương đang thu hút sự quan tâm của giới trẻ, đặc biệt là GenZ, nhờ vào tính độc đáo và phong phú của nó. Đây là một từ lóng mà người dân địa phương thường sử dụng. “Trốc” chỉ phần đầu và “tru” là từ để gọi con trâu. Vì vậy, “trốc tru” thường được sử dụng để ám chỉ người có tính cách bướng bỉnh, cứng đầu và không lắng nghe hoặc tiếp thu ý kiến, góp ý từ người khác.
Tuy nhiên, cụm từ này không mang ý nghĩa tiêu cực hay chỉ trích như ta nghĩ. Thực tế, “trốc tru” thường được sử dụng để trêu đùa chứ không có ý xấu. Đây là thuật ngữ phổ biến ở Nghệ An, được mọi tầng lớp biết đến và sử dụng rộng rãi.
Ví dụ: Các câu nói có chứa từ “trốc tru” là: “Cái thằng trốc tru ni nữa” hay “Hấn là cái đứa trốc tru”…
Tuy nhiên, từ “trốc” không phải lúc nào cũng có nghĩa là cái đầu mà còn tùy theo trường hợp sử dụng. Chẳng hạn, khi người ta nói từ “trốc cúi”, ý là muốn chỉ cái đầu gối.
Một Số Phương Ngữ Miền Trung Phổ Biến
Ngoài “khu mấn” và “trốc tru”, vùng Nghệ Tĩnh và miền Trung nói chung còn rất nhiều từ ngữ địa phương khác mà bạn có thể thấy lạ lẫm khi lần đầu nghe. Nếu bạn thích đi du lịch miền Trung hoặc có nhiều bạn bè là người miền Trung, học một số từ ngữ này sẽ giúp bạn giao tiếp tốt hơn.
Đây là những từ ngữ đời thường, dân dã gắn liền với người dân miền Trung, đặc biệt là người ở vùng Nghệ – Tĩnh. Một số phương ngữ này dần ít xuất hiện và chỉ được sử dụng tại các miền quê hoặc được người trung niên biết đến. Vì vậy, nhiều bạn trẻ không biết ý nghĩa của “khu mấn” và “trốc tru” và ngạc nhiên khi hiểu được nghĩa của chúng.
Kết
Việt Nam có sự đa dạng trong ngôn ngữ và văn hóa của từng vùng miền, tạo nên sự phong phú và thú vị. Nếu bạn nghe ai đó sử dụng từ “khu mấn” và “trốc tru”, có khả năng cao đó là người quê ở miền Trung, đặc biệt là khu vực Nghệ An – Hà Tĩnh.
Nếu bạn muốn khám phá thêm những phương ngữ độc đáo của nhiều vùng miền khác nhau trong cả nước, hãy ghé thăm fptskillking.edu.vn.
